Δρ. Κουμούτσος Ιωάννης
(ΜD, MSc, FEBGH)
Γαστρεντερολόγος - Επεμβατικός Ενδοσκόπος
Επιστημονικός συνεργάτης
Νοσοκομείο Ιασώ
Ηωσινοφιλική οισοφαγίτιδα
Η ηωσινοφιλική οισοφαγίτιδα είναι μια χρόνια νόσος, ανοσολογικής αρχής (δηλαδή από παραγωγή αντισωμάτων στον οργανισμό), η οποία χαρακτηρίζεται κλινικά από συμπτώματα οισοφαγικής δυσλειτουργίας με κύριο σύμπτωμα την δυσκολία στην κατάποση, και ιστολογικά από αύξηση των ηωσινόφιλων κυττάρων στον βλεννογόνο του οισοφάγου. Η αιτιολογία του είναι άγνωστη, αλλά θεωρείται ότι προκαλείται από αλλεργίες σε τρόφιμα και εμφανίζεται συχνότερα σε άνδρεας νεαρής και μέσης ηλικίας.
Διάγνωση
Για την διάγνωση της ηωσινοφιλικής οισοφαγίτιδας απαιτείται κλινική υποψία και διενέργεια γαστροσκόπησης και λήψης βιοψιών από τον οισοφάγου. Kατά την γαστροσκόπηση πολύ συχνά ανευρίσκονται μακροσκοπικές βλάβες επί του βλεννογόνου του οισοφάγου αλλά σε αρκετές περιπτώσεις η διάγνωση μπορεί να γίνει μόνο από την ανάλυση των βιοψιών. Στις βιοψίες ανευρίσκεται υψηλός αριθμός ηωσινόφιλων (>15 ΚΟΠ). Ηωσινόφιλα στις βιοψίες του οισοφάγου μπορεί να ανευρεθούν και σε άλλες περιπτώσεις αλλά όχι σε τόσο μεγάλο αριθμό. Η διαφορική διάγνωση της ηωσινοφιλικής οισοφαγίτιδας περιλαμβάνει την γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση του οισοφάγου, ηωσινοφιλία του οισοφάγου ανταποκρινόμενη στους αναστολείς πρωτονίων (PPIs), την νόσο του Crohn, αγγειίτιδες ή άλλες παθήσεις του συνδετικού ιστού όπως επίσης και υπερευσιησία σε φάρμακα και νόσος μοσχεύματος έναντι ξενιστού.
Συμπτώματα ωσινοφιλικής οισοφαγίτιδας;
Κυριότερο σύμπτωμα της ηωσινοφιλικής οισοφαγίτιδας είναι η δυσφαγία κατά την οποία ο ασθενής εμφανίζει δυσκολία στην κατάποση της τροφής κατά την δίοδο της από τον οισοφάγο και συχνά εμφανίζουν επεισόδια ενσφήνωσης βλωμού μετά από γεύματα. Ο ασθενής μπορεί να εμφανίσει οπισθοστερνικό πόνο, παλινδρόμηση τροφής ή εμετούς. Όταν η νόσος εμφανίζεται σε μικρή ηλικία ο ασθενής μπορεί να εμφανίσει καθυστέρηση ανάπτυξης, άρνηση τρόφής και επαναλαμβανόμενα επεισόδια εμετών.
Θεραπεία
Η θεραπεία συνήθως περιλαμβάνει αλλαγές στη διατροφή αλλά και χορήγηση φαρμάκων. Σε πρώτη φάση θα πρέπει να αποκλειστούν άλλες διαταραχές που σχετιζονται με ηωσινοφιλική διήθηση του οισοφάγου. Αρχικά ο ασθενής υποβάλλεται σε θεραπεία με PPIs και επαναλαμβάνεται η γαστροσκόπηση με λήψη βιοψιών προς αποκλεισμό της ηωσινοφiλίας ανταποκρινόμενης σε PPIs. Aκολούθως και εφόσον η ηωσινοφιλία του οισοφάφου εμμένει μπορεί να χρειαστεί η διενέργεια εξετάσεων για την ανίχνευση πιθανών αλλεργιών σε τροφές.
Σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση της νόσου είχει η τροποποίση της διατροφής και η διενέργεια συγκεκριμένης δίαιτας (SFED) η οποία έχει συσχετισθεί με εξαιρετικά αποτελέσματα για την αντιμετώπιση της νόσου . Μετά τη βελτίωση των συμπτωμάτων ενδεχομένως να μπορέσετε να ξαναβάλετε στη διατροφή σας κάποια από τα τρόφιμα που αποκλείσατε από το διαιτολόγιό σας λόγω της ηωσινοφιλικής οισοφαγίτιδας.
Σε ανθεκτικές στην δίαιτα περιπτώσεις ή προς ανακούφιση των συμπτωμάτων μπορεί να χρησιμοποιηθεί κορτιζόνη με την με τη μορφή εισπνοών ή σε διασπειρόμενα δισκία. Τα κορτικοστεροειδή συμβάλλουν στη μείωση της φλεγμονής με την προσκόλλησή τους στους υποδοχείς των ανοσοποιητικών κυττάρων και τη μείωση της απελευθέρωσης ουσιών που εμπλέκονται στη διαδικασία δημιουργίας φλεγμονής. Τα τελευταία χρόνια έχουν χρησιμοποιηθεί επίσης και βιολογικοί παράγοντες για την αντιμετώπιση της νόσου.
Τέλος η ενδοσκόπηση παίζει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση επιπλοκών της νόσου όπως σε περιπτώσεις δημιουργία στενώσεων εντός του οισοφαγικού αυλού. Σε αυτές τις περιπτώσεις διενεργείται διαστολή των στενώσεων με χρήση μπαλονιού προς διευκόλυνση της κατάποσης και αποφυγής επεισόδιων δυσφαγίας και ενσφήνωσης βλωμού.